Wat zijn de maatregelen vanuit de overheid in 2023?

Waarom zijn de energieprijzen gestegen?

De afgelopen maanden zijn de energieprijzen erg hard gestegen. Dit komt doordat er weinig reserves aanwezig zijn en de nieuwe gasaanvoer vermindert is. De vraag naar gas is hierdoor steeds groter geworden en daardoor zijn de prijzen gestegen. De grootste oorzaak voor de verminderde gastoevoer heeft te maken met het conflict die zich momenteel afspeelt tussen Rusland en Oekraïne. Europa is namelijk voor ongeveer 40% afhankelijk van Rusland als het om de gastoevoer gaat. Vanwege de sancties die Europa heeft opgelegd aan Rusland, wordt de gaskraan steeds meer dichtgedraaid en dreigt er dus een tekort te ontstaan. Dit zorgt ervoor dat de prijzen de pan uit rijzen en diverse gezinnen hun energierekening niet meer kunnen betalen. Om te voorkomen dat straks miljoenen Nederlanders in de schulden terecht komen, is er een compensatie vanuit de overheid bedacht voor energie om deze prijzen terug te dringen of een compensatie te bieden. 

Alle maatregelen vanuit de overheid op de energieprijzen

Er zijn vanuit de overheid dus diverse maatregelen voor de energieprijzen getroffen om de energierekening betaalbaar te houden. Deze maatregelen verschillen per doelgroep. Hieronder lichten wij de maatregelen per stuk toe. Ook hebben we de veelgestelde vragen voor je op een rijtje gezet.

Verlaagde belastingen

De overheid heeft in 2022 besloten een korting te geven op de energiebelasting. Zo willen ze ervoor zorgen dat de energierekening voor iedereen betaalbaar blijft. Het tarief voor energiebelasting is in 2022 €0,057 (excl) per kWh lager dan het tarief in 2021. Hoeveel korting je krijgt hangt af van de hoeveelheid energie die je verbruikt. 

Verder krijg je in 2022 een verhoogde teruggave energiebelasting. Voorheen kreeg je €560 aan energiebelasting terug. Dit is door de overheid verhoogd naar €785. Dit betekent dat je €225 extra korting krijgt, inclusief btw. Dit is een vaste korting, die niet afhankelijk is van je verbruik. Je kunt dit terugvinden op de jaarrekening als ‘vermindering energiebelasting’. 

Per 1 juli 2022 is ook de btw op energie (aardgas, elektriciteit en stadsverwarming) verlaagd van 21% naar 9%. Hoeveel dat op jouw rekening scheelt ligt volledig aan je verbruik. Als je op het gemiddelde verbruik van 2.384 kWh per jaar zit, zal dit je ongeveer €170 schelen. Wanneer je energieverbruik meer is, bespaar je ook meer geld. Deze verlaging is echter tijdelijk en zal per 1 januari 2023 weer stijgen naar 21%. Dit lagere tarief geldt voor alle onderdelen op je energierekening die met energie te maken hebben, dus ook de netbeheer- en administratiekosten.  

Energietoeslag lagere inkomens

Om mensen met een lager inkomen extra te compenseren, is er in 2022 en 2023 een jaarlijkse tegemoetkoming geregeld van 1.300 euro. Deze tegemoetkoming is alleen beschikbaar voor alleenstaanden met een maximaal inkomen van €1310,05 of samenwonenden die gezamenlijk maximaal €1871,50 verdienen. Als je een bijstandsuitkering, IOAZ-uitkering of IOAW-uitkering ontvangt krijg je deze tegemoetkoming automatisch. Daar hoef je dus niets voor te regelen. Deze korting geldt echter niet voor studenten, maar er is ook aan hen gedacht. Studenten die namelijk in financiële problemen dreigen te komen, kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de kosten. 

Eenmalige korting op energierekening

Voor de maanden november en december 2022, heeft de overheid besloten om een eenmalige korting te geven op de energierekening. De korting bedraagt 190 euro en geldt voor alle huishoudens. De korting wordt automatisch verrekend door de energieleverancier, je hoeft hier dus niets voor te regelen. Vanaf januari 2023 zal er vervolgens een prijsplafond in gaan. 

Prijsplafond

In heel 2023 gaat er vanuit de overheid een prijsplafond gelden. Dit houdt in dat je een vaste prijs gaat betalen voor je energierekening, mits je onder een bepaald verbruik blijft. Dit geldt niet als je een vast contract hebt waarbij de kosten lager zijn dan het prijsplafond. Je betaalt dan gewoon de kosten die afgesproken zijn met de energieleverancier. Voor gezinnen die geen vast contract hebben en dus een stuk meer gaan betalen, geldt dat zij maximaal 2.900 kWh stroom en 1.200 m3 gas mogen gebruiken. Gebruik je meer energie? Dan ga je voor de hoeveelheid stroom en gas die je extra verbruikt de marktwaarde van dat moment betalen, dus de prijs van het prijsplafond plus de extra kosten. De prijzen van gas en stroom zijn inmiddels alweer iets naar beneden gegaan, namelijk maximaal €1,45 voor een kuub gas en €0,40 voor een kWh stroom. Deze regeling is geldig voor huishoudens, winkels, verenigingen, ZZP’ers, kleine maatschappelijke organisaties en een deel van het MKB. 

Het prijsplafond zou voorheen niet gaan gelden voor huizen die zijn aangesloten op het warmtenet. Toch heeft de overheid besloten dat deze huishoudens ook een beroep kunnen doen op het prijsplafond. Hiervoor geldt dat het tarief gekoppeld is aan het prijsplafond voor gas en dat er €47,39 betaald moet worden per gigajoule warmte. De plannen hiervoor zijn echter nog niet definitief gemaakt. 

Verder wordt er ook gewerkt aan plannen voor een compensatie voor het energie-intensieve MKB. Waarschijnlijk wordt deze regeling gebaseerd op de hoeveelheid omzet die een bedrijf maakt en het energieverbruik van het bedrijf. Binnenkort zullen deze plannen bekend worden gemaakt. 

Hulp van gemeenten 

Tot slot krijgen gemeenten een bedrag van 300 miljoen euro waarmee zij inwoners mogen helpen met energiebesparing. Het gaat hierbij om slecht geïsoleerde huizen. De gemeenten mogen zelf bepalen wat ze met het geld gaan doen, dus de invulling per gemeente zal verschillend zijn. Je kunt hierbij denken aan het uitdelen van energieboxen met bijvoorbeeld led lampen, het uitdelen van vouchers waarmee men korting krijgt op energiebesparende maatregelen, en het geven van energie bespaar advies.