De impact van de bijmengverplichting groen gas op bedrijven
Ramon Knarren - Groen Gas - dinsdag 8 oktober 2024
De Nederlandse overheid heeft de ambitie dat er in 2030 zo’n 2 miljard m3 groen gas geproduceerd wordt in Nederland om het energiesysteem te helpen verduurzamen. Om deze productie te stimuleren en aan Europese doelstellingen te voldoen, wordt onder meer een bijmengverplichting in het leven geroepen. Vanaf 2026 moeten energieleveranciers die leveren aan eindgebruikers die onder het nieuwe Europese emissiehandelssysteem (ETS2) vallen, een bepaald percentage groen gas toevoegen aan het nationale gasnet. Dit loopt gezamenlijk op tot 1,1 miljard m³ groen gas in 2030. Dat heeft natuurlijk effect op de energiemarkt – en op zakelijke afnemers.
Groen gas en de bijmengverplichting
Groen gas is een duurzame invulling voor warmtevoorziening (bijvoorbeeld voor huishoudens), als duurzame brandstof voor de transportsector en als grondstof (vervanger van aardgas) voor de industrie. De overheid wil de productie van groen gas daarom stimuleren, omdat het een enorm potentieel heeft voor emissiereductie. Het vermindert de CO2-uitstoot en methaanemissies uit mest en traditionele afvalverwerking. En de CO2 die vrijkomt bij de productie van groen gas kan bovendien worden afgevangen voor gebruik in andere industrieën.
De bijmengverplichting is door het vorige kabinet aangekondigd in hun Regeerakkoord. En zo het ernaar uitziet, wordt de bijmengverplichting ook daadwerkelijk ingevoerd. In het Regeerakkoord van het huidige kabinet staat namelijk dat het wetsvoorstel voor de bijmengverplichting zo snel mogelijk naar het parlement gestuurd moet worden om aangenomen te worden. Wel is het de vraag of de bijmengverplichting in zijn huidige vorm (zoals eerder in een wetsvoorstel opgeschreven) wordt geïntroduceerd.
De meest recente stand van zaken
De Europese Commissie (EC) heeft Nederland om extra tekst en uitleg gevraagd over de bijmengverplichting. Dit blijkt uit een schrijven van de EC. Deze vragen gaan over het voornemen dat enkel groen gas dat in Nederland is geproduceerd, gebruikt mag worden in de bijmengverplichting. Dat is volgens de EC in strijd met de open interne markt en het vrij verkeer van goederen. Afwijken van dit principe mag – maar dan wel om hele goede redenen. Nederland is gevraagd om een gedegen argumentatie aan te leveren.
Wat de reactie van de EC precies gaat betekenen voor de vormgeving van de verplichting is nog niet bekend. Dit moet de komende maanden duidelijk worden. Of de beoogde ingangsdatum van 1 januari 2026 gehandhaafd blijft is op dit moment nog niet duidelijk. Dit lijkt wel de intentie te zijn.
Het artikel gaat verder onder de afbeelding.
De gevolgen voor zakelijke afnemers
Bedrijven krijgen ook te maken met de gevolgen van de bijmengverplichting. Deze veranderingen draaien vooral om de prijsvorming van groen gas, zowel door marktwerking als de buy-outvergoeding.
Marktwerking
Ten eerste beschikken naar verwachting niet alle energieleveranciers over genoeg groen gas dat aan de vereisten van de bijmengverplichting voldoet. Zij moeten dus investeren in nieuwe installaties, bestaande productie-installaties overnemen of hun groen gas bij derden inkopen om aan de bijmengverplichting te kunnen voldoen. Marktwerking is daarbij bepalend voor de prijsvorming.
Buy-out vergoeding
Wanneer leveranciers niet aan de bijmengverplichting voldoen, kunnen zij ervoor kiezen om een zogenaamde ‘buy-out’ te doen. Dit is een vergoeding die wordt betaald voor het gedeelte van de bijmengverplichting waaraan een leverancier niet kan voldoen. In ruil voor deze betaling ontvangt een energieleverancier een (gedeeltelijke) vrijstelling van de verplichting. Deze transactie vertegenwoordigt volgens het wetsvoorstel geen hoeveelheid groen gas die voor andere doeleinden gebruikt kan worden. Een leverancier die gebruik maakt van de buy-out heeft ook meer kosten onder de bijmengverplichting.
Als we uitgaan van het wetsvoorstel in de huidige vorm, is het de verwachting van de Nederlandse overheid dat de maximale meerkosten van de bijmengverplichting in 2030 12 tot 17 eurocent per m3 gas bedragen (exclusief btw). In die inschatting is gerekend met de hoogte van de buy-out.
Tot zover de gevolgen van de bijmengverplichting vanuit de vraagkant. Ook vanuit andere hoeken krijgen bedrijven te maken met extra verplichtingen. Bijvoorbeeld wanneer zij zich hebben gecommitteerd aan normeringen en standaarden. Dit doet de vraag naar groen gas verder stijgen, en kan daarnaast leiden tot herziening van bedrijfsprocessen en aanvullende investeringen in duurzaamheidcertificeringen en -normeringen.
Het artikel gaat verder onder de afbeelding.
Productie-installatie van ENGIE voor groen gas in Hardenberg
Bereid je voor op de bijmengverplichting
Bedrijven moeten anticiperen op verschillende toekomstscenario's en de bijbehorende kostenberekeningen maken. Onderzoek dus deze verplichtingen vanuit bepaalde normeringen en certificeringen waaraan je in de toekomst toe moet voldoen.
De bijmengverplichting heeft ook impact op je energiecontract. Bekijk of de energieleverancier in kwestie kan voldoen aan de bijmengverplichting. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door hierover in gesprek te gaan met je accountmanager.
Bij ENGIE bereiden we ons nu al voor op de bijmengverplichting. Zo hebben we recentelijk twee groen gasinstallaties overgenomen in Nederland. Daarnaast zijn we volop bezig met de ontwikkeling van nieuwe installaties en de inkoop van groen gas van derden. Ook de komende jaren blijven we investeren om groen gas tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden te kunnen blijven leveren aan onze klanten in Nederland.
